Onlangs had ik een afrondend gesprek met een tweede-klasser. Ze was aangemeld, omdat ze vanwege een thuissituatie geen motivatie meer kon opbrengen voor het doen van schoolwerk. Dat was in haar cijfers zichtbaar geworden, wat haar motivatie alleen maar verder deed dalen.
- 16 mei 2023
Naast een hulpverleningstraject bij een psycholoog ging ik met haar praktisch schoolgericht aan de slag. Na acht sessies was het tijd om haar te laten terugkijken op het begeleidingstraject. Afronden is niet alleen terugblikken, maar ook vooruit kijken. Daarom had ik haar gevraagd om vier kuilen te tekenen op een leeg vel, variërend in diepte. Onder elke kuil kwam te staan wat zij nog aan tegenslag zou kunnen verwachten de komende periode op school. Boven de kuil – zo was de opdracht- schreef zij in steekwoorden op hoe zij dacht uit elk van de vier kuilen te klauteren.
Deze opdracht is best groot, dus ik ging ondertussen een kopje thee voor haar halen. Toen ik even later terugkwam, keek ze tevreden om zich heen. Ze was al klaar. Nieuwsgierig als ik altijd ben vroeg ik haar om uitleg bij de tekening. Onder de diepste kuil stond gekrabbeld: “geen zin”. Onder de andere drie “geen focus”, “te moe” en “huiswerk niet af”. Vlot legde ze uit dat ze zichzelf goed genoeg kende om te weten dat deze dingen haar in de weg kunnen zitten, ondanks goede voornemens. Opgewekt vervolgde ze haar uitleg bij de trefwoorden boven de vier kuilen. Daar stond vier keer hetzelfde woord met vier keer een uitroepteken erachter: Muziek! Muziek! Muziek! Muziek!
Heel eerlijk gezegd voelde het voor mijzelf als falen. Waarom had ze niks opgeschreven wat we in ons traject geoefend hadden: hulp vragen, nieuwe routines aanleren, niet teveel aandacht besteden aan wat je hoofd allemaal mekkert, grote taken opdelen in kleine en meer van dit soort vaardigheden? Ik werd zelfs een beetje argwanend: had ze zich er niet te makkelijk ervan afgemaakt door vier keer hetzelfde op te schrijven? Mijn innerlijke criticus toeterde in mijn hoofd dat ik de opdracht slecht had uitgelegd en dat heel het traject nul had aangesloten op de hulpvraag. Terwijl dit allemaal door mijn hoofd raasde, lukte het me nog wel om open te vragen wat maakte dat ze dit had opgeschreven. Trouwhartig keek ze me aan. “Het is heel simpel. Om in de goede stand te komen werkt muziek altijd. Of ik nou boos ben of onrustig of ik weet niet eens hoe ik me eigenlijk voel, altijd is er mijn muziek die me uit de kuil tilt.” Blij verliet ze die middag met haar zware rugzak mijn lokaaltje op school.
Wat een cadeautje kreeg ik van dit meisje. Het is onnavolgbaar hoe klanken en melodieën invloed hebben op onze stemming. Ik weet het wel. Op zich niks nieuws. Ik zing niet voor niks mijn hele leven al in een koor. Maar door de manier waarop zij het die middag tekende en vertelde, kwam het als nieuw bij mij binnen. Vóór alle kennis en vaardigheden uit, is er de magische werking van muziek. Muziek is het antwoord, wat de vraag ook is.
